HIV

HIV (Humani Virus Imunodeficijencije) i dalje je najveći javno zdravstveni problem i prema podacima Svetske zdravstvene organizacije iz 2016. godine, 36,7 miliona ljudi u svetu živi sa HIV-om, a samo u 2016. otkriveno je 1,8 miliona novoinficiranih virusom.  Svake godine 1,1 milion osoba umre od posledica infekcije i pratećih komplikacija.

Virus HIV napada ćelije imunog sistema i narušava ili uništava njihovu funkciju, pa imuni sistem gubi svoju ulogu koju ima u borbi protiv infekcija i oboljevanja. Infekcije koje nastaju kao posledica slabljenja imunog sistema zovu se oportunističke infekcije.

AIDS (stečeni sindrom imunodeficijencije) je termin kojim se označavaju različiti stadijumi HIV infekcije kod osoba kod kojih se ispoljila neka od 20 oportunističkih infekcija koje se dovode u vezu sa HIV infekcijom uključujući i različite oblike karcinoma.

HIV se prenosi putem seksualnog odnosa bez zaštite (vaginalni, analni, oralni seksualni odnos), transfuzijom kontaminiranom krvlju, korišćenjem kontaminiranih igala, hirurške opreme i drugih oštrih instrumenata. Takođe, može se preneti sa HIV pozitivne majke na bebu u toku trudnoće, prilikom porođaja i dojenjem.

Testiranje na HIV je značajno zato što, ukoliko na vreme saznate da ste HIV pozitivni, možete odmah preduzeti korake pre pojave prvih simptoma infekcije, a to je da se obratite stručnom licu. Podrška podrazumeva  pravovremenu terapiju i sve ostalo što doprinosi sprečavanju komplikacija, boljem kvalitetu života i produženju životnog veka osobe sa HIV-om. Druga prednost je da samim saznanjem da ste inficirani ovim virusom, možete preduzeti sve mere predostrožnosti kako infekciju ne bi preneli na druge osobe iz svog okruženja.

Ključna populacija koja se svakako mora testirati su osobe rizičnog ponašanja kao što su homoseksualci, intravenski korisnici droga, zatvorenici i osobe u drugim zatvorenim kolektivima, seksualne radnice i njihovi klijenti kao i transseksualci.

Indirektnim testovimaELISA i Western blot se potvrđuje prisustvo serumskih antitela na HIV. Antitela se mogu detektovati u krvi posle 1 do 3 meseca od pretpostavljene infekcije, odnosno rizičnog kontakta. Do tog vremena, serumska antitela ne postoje u dovoljnoj količini i zato ih testovi ne mogu odrediti – ovo se zove «period prozora». Ukoliko je ELISA test pozitivan, radi se potvrdni Western blot. P24 antigensko testiranje preporučuje se u periodu od otprilike dve do tri nedelje nakon HIV inficiranja, prosečno jednu nedelju pre nego što se otkriju HIV antitela.
Direktnim testovimase potvrđuje prisustvo genetskog materijala virusa u plazmi (lančana reakcija polimerizacije – PCR).
Ovaj test se koristi za:
–  rano otkrivanje virusa u krvi (u periodu «prozora»)
– određivanje broja virusa u krvi (viremija, viral load), što je veoma važan podatak za donošenje odluke o započinjanju terapije ili za praćenje uspešnosti terapije.